Η σημερινή μέρα (28/11) επεφύλασσε μία σημαντική εξέλιξη, με ισχυρό αποτύπωμα στα διεθνή φόρα, καθώς ανακοινώθηκε με κάθε επισημότητα η υποψηφιότητα του υπουργού Οικονομικών, Κυριάκου Πιερρακάκη, για την προεδρία του Eurogroup.
Η θέση προέδρου του Eurogroup είναι εξαιρετικά κρίσιμη, καθώς ο επικεφαλής εκπροσωπεί τους υπουργούς Οικονομικών σε διεθνή φόρουμ όπως η G7, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα, ενώ, συντονίζει τις οικονομικές πολιτικές της Ευρωζώνης.
«Μάχη» για δύο – Αυτός είναι ο «αντίπαλος» του Πιερρακάκη
Στην επίσημη ανακοίνωση του Eurogroup, υπογραμμίζεται ότι δύο υπουργοί υπέβαλαν υποψηφιότητα για την προεδρία: Ο κ. Πιερρακάκης και ο Βίνσεντ Φαν Πέτεγκεμ, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Προϋπολογισμού του Βελγίου, αρμόδιος για τη Διοικητική Απλούστευση.
Ο Φαν Πέτεγκεμ έχει μία επιτυχημένη ακαδημαϊκή καριέρα ως καθηγητής Διαχείρισης Επιχειρήσεων και διευθυντής Καινοτομίας στην Εκπαίδευση στη Σχολή Επιχειρήσεων EDHEC του Λιλ, όταν ορκίστηκε μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων για το Χριστιανοδημοκρατικού και Φλαμανδικού Κόμματος, το 2016.
Κατάφερε να αφήσει το στίγμα του ως εκπροσώπου του κόμματος στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων, την Επιτροπή Έρευνας Kazachgate και την Ομάδα Εργασίας για την Πολιτική Ανανέωση.
Ύστερα από μία εκλογική νίκη, έγινε Δήμαρχος του Ντε Πίντε, πρώην Δήμου που βρισκόταν στην επαρχία Ανατολικής Φλάνδρας του Βελγίου, το 2019. Την ίδια χρονιά, ανέλαβε τη θέση του Φλαμανδού βουλευτή, μέχρι που ορκίστηκε ως αναπληρωτής πρωθυπουργός για το κόμμα και υπουργός Οικονομικών στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Αλεξάντερ Ντε Κρόο την 1η Οκτωβρίου 2020.
Ο Βίνσεντ Φαν Πέτεγκεμ έγινε γνωστός από την αρχή της θητείας του για τις τολμηρές του μεταρρυθμίσεις. Στο πρώτο μέρος της θητείας του, πολλές προσπάθειες είχαν στόχο την υποστήριξη οικογενειών, μονογονεϊκών νοικοκυριών και επιχειρήσεων εν μέσω της πανδημίας αλλά και της ενεργειακής κρίσης.
Αυτά δεν τον εμπόδισαν να εφαρμόσει και μεταρρυθμίσεις για ένα σύγχρονο και δικαιότερο φορολογικό σύστημα. Για παράδειγμα, εισήγαγε τη «μίνι φορολογική μεταρρύθμιση», όπου μία μείωση φόρου στην εργασία συνδυάζεται με αυξημένους φόρους στη ρύπανση και τον πλούτο.
Δεσμεύτηκε, επίσης, για σειρά μέτρων κατά της φοροδιαφυγής, την ενίσχυση της βελγικής κρατικής επενδυτικής εταιρείας FPIM και την «πράσινη» ανανέωση του στόλου εταιρικών οχημάτων.
Ακόμη, είναι αναγνωρισμένη φιγούρα σε διεθνές επίπεδο. Υπήρξε πρωτοπόρος στην εξεύρεση συναίνεσης σε επίπεδο ΟΟΣΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εισαγωγή ενός παγκόσμιου ελάχιστου φόρου για πολυεθνικές και μία μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Πότε και πώς εκλέγεται ο νέος πρόεδρος
Η εκλογή του νέου επικεφαλής θα πραγματοποιηθεί από τους υπουργούς Οικονομικών των 20 κρατών της Ευρωζώνης στην επόμενη συνεδρίαση του θεσμού, την 11η Δεκεμβρίου, στις Βρυξέλλες, με κάθε χώρα να έχει ίσο δικαίωμα ψήφου.
Ο επικεφαλής εκλέγεται με απλή πλειοψηφία των υπουργών του Eurogroup, σύμφωνα με το Πρωτόκολλο 14 της Συνθήκης, δηλαδή με τουλάχιστον 11 από τις 20 ψήφους.
Αν κανένας από τους υποψηφίους δεν λάβει τουλάχιστον αυτήν την απλή πλειοψηφία στο τέλος του πρώτου γύρου ψηφοφορίας, οι υποψήφιοι θα έχουν τότε την ευκαιρία να αποσύρουν την υποψηφιότητα. Η ψηφοφορία θα συνεχιστεί μέχρι να επιτευχθεί απλή πλειοψηφία για έναν από τους υποψηφίους.
Οποιοσδήποτε υπουργός με αρμοδιότητα στα οικονομικά από κράτος – μέλος της Ευρωζώνης μπορεί να εκλεγεί πρόεδρος του Eurogroup. Ο υποψήφιος πρέπει να είναι εν ενεργεία μέλος κατά την εκλογή.
Ο πρόεδρος εκλέγεται για θητεία δυόμισι ετών και αυτή μπορεί να ανανεωθεί.
Η σημασία του θεσμού και η ιστορική πρώτη συνεδρίαση
Το Eurogroup είναι ένα ανεπίσημο όργανο που δημιουργήθηκε το 1997, στο οποίο οι υπουργοί των κρατών – μελών της Ευρωζώνης συζητούν θέματα σχετικά με τις κοινές ευθύνες των χωρών όσον αφορά το ευρώ.
Η κύρια αποστολή του είναι να διασφαλίζει στενή συντονισμό των οικονομικών πολιτικών μεταξύ των χωρών – μελών και στόχο του αποτελεί, επίσης, να προάγει τις συνθήκες για ισχυρότερη οικονομική ανάπτυξη και είναι υπεύθυνο για την προετοιμασία των συναντήσεων της Συνόδου Κορυφής για το ευρώ και για την παρακολούθηση αυτών. Συνήθως συνεδριάζει μία φορά τον μήνα, την παραμονή της συνεδρίασης του Συμβουλίου Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων.
Η πρώτη συνεδρίαση του Eurogroup πραγματοποιήθηκε την 4η Ιουνίου 1998 στο Λουξεμβούργο.
Ο πρώτος πρόεδρος του Eurogroup ήταν ο Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ. Τον διαδέχθηκαν οι Γερούν Ντάισελμπλουμ, Μάριο Σεντένο και Πασκάλ Ντόναχιου, ο οποίος εκλέχθηκε πρόεδρος για πρώτη φορά την 9η Ιουλίου 2020.
Ο Ντόναχιου παραιτήθηκε τη 18η Νοεμβρίου 2025. Από τότε, ο Μάκης Κεραυνός, υπουργός Οικονομικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπηρετεί ως υπηρεσιακός επικεφαλής.
Πιερρακάκης: «Η Ευρώπη αντιμετωπίζει κοινές ανάγκες» – Οι τέσσερις άξονες που προτείνει
Σε επιστολή του, ο κ. Πιερρακάκης παρουσίασε την πρόταση για ένα Eurogroup ικανό να οδηγήσει την Ευρώπη με ενότητα, ταχύτητα και διορατικότητα, ώστε να γίνει πιο ανταγωνιστική και ανθεκτική στις προκλήσεις της επόμενης δεκαετίας.
Μεταξύ άλλων, τονίζει ότι «στην Ευρώπη δεν έλειψε ποτέ η ανάλυση, αλλά τώρα χρειαζόμαστε συντονισμένη εφαρμογή. Οι προτεραιότητες είναι ξεκάθαρες και το ερώτημα που τίθεται, είναι εάν μπορούμε να δράσουμε με σαφήνεια, ταχύτητα και ενότητα, ενώ, σημειώνει πως «εάν μου ανατεθεί αυτή η ευθύνη, θα προτείνω τέσσερις κοινές προτεραιότητες και μία κατευθυντήρια αρχή για να διαμορφώσουμε το έργο μας».
