Ημέρα των Τριών Ιεραρχών: Εκπαίδευση και γνώση σε καιρούς θορύβου

Ως εκπαιδευτικός, κάθε χρόνο στις 30 Ιανουαρίου, η γιορτή των Τριών Ιεραρχών μού δίνει την ευκαιρία να αναλογιστώ τον ρόλο της εκπαίδευσης σε έναν κόσμο όπου η φωνή των ημιμαθών φονταμενταλιστών ακούγεται δυνατότερα από ποτέ. Ο Μέγας Βασίλειος, ο Ιωάννης Χρυσόστομος και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος δεν υπήρξαν μόνο θεολόγοι, αλλά φιλόσοφοι, λόγιοι και βαθιά στοχαστές που προώθησαν τη σύνθεση της κλασικής ελληνικής σκέψης με τον χριστιανισμό, αποδεικνύοντας πως η πίστη δεν αντιμάχεται τη γνώση, αλλά την εμπλουτίζει.

Σήμερα, ζούμε σε μια κοινωνία όπου η υπεραπλούστευση και ο λαϊκισμός τείνουν να επισκιάσουν την ουσιαστική μάθηση. Οι γρήγορες απαντήσεις, τα συνθήματα και οι αφορισμοί αντικαθιστούν τον δομημένο διάλογο και την κριτική σκέψη. Όμως, οι Τρεις Ιεράρχες μάς υπενθυμίζουν ότι η παιδεία είναι πολλά περισσότερα από τη στείρα μετάδοση γνώσεων. Είναι η καλλιέργεια του νου, η ανάπτυξη της αρετής και η αναζήτηση της αλήθειας.

Είναι καιρός να αναλογιστούμε τον ρόλο μας ως εκπαιδευτικοί. Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τους μαθητές μας να ξεχωρίζουν την αλήθεια από την προπαγάνδα; Πώς μπορούμε να ενθαρρύνουμε τη φιλομάθεια, την αμφισβήτηση των στερεοτύπων και τη βαθιά κατανόηση του κόσμου; Οι Τρεις Ιεράρχες διδάσκουν πως η αληθινή παιδεία δεν είναι μονοδιάστατη ούτε εγκλωβισμένη σε προκαταλήψεις. Αντίθετα, είναι το εργαλείο που απελευθερώνει τον άνθρωπο από τα δεσμά της ημιμάθειας και της φανατικής σκέψης.

Η σύγχρονη εκπαίδευση δεν πρέπει να υποχωρήσει μπροστά στις φωνές που απαιτούν απλοϊκές εξηγήσεις για περίπλοκα ζητήματα. Πρέπει να παραμείνει ένας φάρος λογικής, διαλόγου και ελεύθερης σκέψης. Και όπως οι Τρεις Ιεράρχες, έτσι κι εμείς, οι εκπαιδευτικοί, οφείλουμε να εμπνέουμε, να καθοδηγούμε και να υπερασπιζόμαστε την αξία της γνώσης σε έναν κόσμο που συχνά προτιμά τη σύγχυση από την κατανόηση.

Η παιδεία ήταν και θα είναι πάντα η απάντηση στον σκοταδισμό. Και αυτό είναι το δικό μας καθήκον: να διατηρούμε άσβεστη τη φλόγα της αληθινής γνώσης, ακόμα και όταν γύρω μας επικρατεί ο θόρυβος.

ΟΛΥΜΠΙΑ ΧΡ. ΧΟΥΡΣΟΓΛΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ – ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ